Over Zenuwen, Vlinders en Spoken

Misschien heb jij ook een tijdje geleden mijn Ebook gedownload (10 Do's en Don'ts van het ontspannen performen). 
Weet je nog? 
Ik hoop dat het je wat inspiratie gaf.  

In mijn volgende blogs zoom ik dieper in op elk onderdeel uit dat Ebook.   Vandaag begin ik met de eerste: “Begrijp je Lichaam”.   

Opgejaagd gevoel

Onlangs had ik dat zenuwachtige gevoel waarbij ik voelde dat mijn darmen vreemd reageerden, mijn handen tintelden, mijn adem zat hoog en mijn gedachten schoten door mijn hoofd als knallend vuurwerk.   Dat opgejaagde gevoel.  Je kent het wel. 

Misschien denk je nu dat ik vreselijk nerveus was voor een optreden en schrik had dat het niet goed zou lopen? 
Ik voelde inderdaad al die gewaarwordingen die we kunnen hebben wanneer we schrik hebben om het niet goed te doen, of denken niet klaar te zijn en we ons belachelijk zouden kunnen maken. 
Angst, en de daaropvolgende normale stressrespons, dus. 

Maar nee, hoor!!!  Er was geen optreden of iets in die zin. 

Vlinders

Het was gewoon ochtend.  Ik was net wakker en had een geweldig idee voor een nieuw project.  Ik kon niet wachten om eraan te beginnen, maar voelde ook een gereserveerdheid en bezorgdheid. 
Het leek me zo groots, zo veel werk. 

Dit gevoel was opwinding die energie geeft, die me uit mijn comfortzone haalt.  Het inspireert me en drijft me voort om mezelf weer te overstijgen en uit te dagen. 
Tegelijkertijd boezemt die opwinding ook wel angst in.  

Herken je dat? 

De schrik om het onbekende tegemoet te treden.  Daar zijn emotionele risico’s aan verbonden.  Want je loopt het risico om afgewezen te worden.
Je stelt je kwetsbaar op.  Dat vraagt moed.    

Maar ook het tegenovergestelde kan gebeuren: dat je succes hebt! 
En DAT is pas echt beangstigend. 
Want, wat dan? 
Zoveel ruimte en aandacht ben je niet gewoon. 
Je komt in de spotlights te staan, je kan je niet langer verstoppen en je klein houden.  Veel open ruimte kan heel spannend zijn. Het lijkt wel op een soort pleinvrees.

Die opwinding voelt dus oncomfortabel en is intens.  Het voelt als vlinders in de buik. Je bent geneigd in de 'vlucht en vecht' verdediging te schieten.  Weglopen of ertegen vechten. 
Toch is het beter dit gevoel toe te laten, dan kun je er comfortabel mee worden en die energie gebruiken.  Je hoeft het alleszins niet te bestrijden.
 
Terwijl ik dit schrijf bedenk ik: vlinders in de buik? 
​Het voelt  voor de vlinder wellicht hetzelfde wanneer hij uit de cocon komt en merkt dat hij niet langer over de grond kruipt, maar de sky nu the limit geworden is!  :-)

En dan zijn er ook Monsters

Anderzijds, er is ook die angst die je belemmert en die je kan voorkomen.    
Het gaat over angst voor een potentieel gevaar, geen echt gevaar.  Dat activeert ook die 'vecht en vlucht' reflex in ons stress centrum. 
Maar we hoeven onszelf niet te beschermen tegen elk 'potentieel' emotioneel risico.  Hoe vermoeiend!

Ik noem dit ‘angst voor spoken’, zoals bang zijn voor het monster onder het bed. 

Ingebeelde angst, dus. 

Misschien denk je nu: “dat is belachelijk, ik ben niet bang voor spoken.”
Maar toch doen we het allemaal en zitten er overal spoken en monsters op de loer. 
Denk maar eens hoe vaak je gaat nadenken over iets dat je ergens in de toekomst moet doen en je wordt daar nu al zenuwachtig van. 

bvb “Ik moet er niet aan denken om te dansen voor die jury, ik zal volledig blokkeren”. 

Dat is zo’n monster. 

Dat is een irrationele, ingebeelde angst.  Het is er niet echt.  Niet hier op deze plek, en niet nu in dit moment. 
Het kán waarheid worden, maar NU is het slechts een gedachte die jou de kast opjaagt. 

Dat is de angst die je kan voelen voor een examen, een concert, een sollicitatie, auditie, …

Een paar voorbeeldjes.  Het kan zijn dat je bang bent

• dat het publiek jouw uitvoering waardeloos gaat vinden
• dat je partituren van de pupiter vallen
• dat je beste riet breekt
• dat je zeker weer die bepaalde fout gaat maken
• dat je je concertschoenen thuis vergeet 
• dat men nu wel zal doorhebben dat je eigenlijk een middelmatige muzikant bent
• dat die beruchte recensent een rotartikel zal schrijven,... 

Dit zijn allemaal spoken!

Wat niet wil zeggen dat we ze niet serieus  moeten nemen.  Zeker!

Al deze spoken voelen wel heel reëel en veroorzaken heel wat problemen: overspanning, stress, zelfs ziekte. We gaan ze zelfs bestrijden met medicatie en alcohol. 
Niet iets om licht over te gaan. 

Voel ik nu vlinders of spoken? Check it out! ​

Interessant, he?  Hoe angst op verschillende manieren opduikt, hetzelfde aanvoelt, maar de ene keer wenselijk is, de andere keer niet? 

Daardoor is het belangrijk dat je het verschil voelt tussen de vlinders en de spoken.   

Ik ga je vragen, de volgende keer dat je dit zenuwachtige gevoel hebt, te checken of je te maken hebt met vlinders of spoken.  

Het gaat om vlinders als…

• Je veel energie krijgt en een open gevoel ervaart, je bent nieuwsgierig en ook wel blij (ondanks de zenuwen)
• Het gaat over iets dat in dit moment gebeurt
• of wanneer je denkt aan iets dat je gaat doen dat groter is dan jezelf, het gaat niet over jouw ‘persoontje’
• je iets gaat doen dat leidt tot groei of een bijdrage levert voor het groter geheel (verbinding met anderen), het is nog ongekend terrein, maar te belangrijk om het niet te doen

Wat je voelt is angst voor spoken als….

• je lichaam zich opspant en samentrekt
• je merkt dat je jezelf bekritiseert
• je je bedreigd voelt door iets wat jou of anderen in het verleden pijn deed, terwijl dat gevaar niet aanwezig is in het huidige moment
• je uit verbinding gaat met de ander (je zondert je af,  of geeft anderen de schuld van hoe jij je voelt,...)

 
Deel op de facebookpagina van Take Your Stage hoe jij deze afweging bij jezelf ervaart.  Dit inspireert anderen ongetwijfeld.    
Misschien ontdekte je dat je soms vlinders gaat bestrijden? 
Of merkte je gedachten op die slechts spoken blijken te zijn? 
​
Tell me, tell me!!! 

Als je graag jouw spoken wil bestrijden (niet de butterflies dus!!!) doe dan mee aan de 5 weekse cursus Take Your Stage: we beginnen op 29 september. 

Ik kijk er heel erg naar uit! 
​Tot dan!

>> meer over 'Take Your Stage'