Over stilteBart Van Kerchove is pianist, componist, begeleider en leraar in het Deeltijds Kunstonderwijs. Al vele jaren een goede vriend. Als je twee reflectieve zielen samen zet, die intens houden van het leven, dan krijg je een langzaam en openhartig gesprek over … stilte…  De stilte zit vol antwoorden"Hoor je zachte stem in een luide wereld" is de ondertitel van mijn boek De P.A.U.Z.E methode. Ik koos voor deze ondertitel omdat het alleen in de stilte is dat ik werkelijk kan horen wat enige waarde voor mij heeft. Door te stoppen en stil te worden, kom ik op een plaats waar ik dichter bij de kern van de dingen kom. Als ik geen ruimte maak voor stilte ga ik te veel door op automatische piloot en drijf ik af naar plaatsen waar ik niet wil zijn. In dit gesprek met Bart Van Kerchove pols ik naar zijn ervaringen met stilte. Inspireert de stilte hem om te componeren? En wat is stilte voor hem precies? Is het alleen maar de afwezigheid van geluid of lawaai? En wat is lawaai? Is er alleen maar lawaai om ons heen of zorgen we zelf voor lawaai in onszelf? Bart vertelt op een openhartige manier wat de stilte hem al leerde. Hoe stil staan en een stap achteruit zetten blinde vlekken en donkere kantjes aan en in het licht brachten. Het is een existentiële reis geworden die hem bewust maakt van alle projecties en kleinmenselijke kantjes. De stilte is zo'n heerlijke bondgenoot en leermeester. In dit moment is alles okéHoor Bart in de podcast vertellen hoe zijn inzichten en de zoektocht naar meer stilte in zijn leven, hem inspireren als leraar. Hij helpt de leerlingen stilte toe te laten in improvisaties, moedigt hen aan beter te luisteren en de stilte niet zomaar op te vullen met nietszeggend 'geluid'. Hij vertelt hoe hij zelf geleerd heeft om meer achterover te leunen, dingen te laten gebeuren en ruimte te geven om creativiteit de vrije loop te laten. Of hoor zijn mooie voorbeelden van Arthur Japin en Emile Claus, hoe kunst helpt om te verstillen en hoe kunst en literatuur ons kunnen meenemen in onthaasting en meer menselijkheid. Bart geeft nog mee hoe we onszelf stress bezorgen, door met onze gedachten niet in het hier en nu te zijn en ons problemen inbeelden die er niet zijn. Terwijl alles oké is in dit moment. Hier en nu. Let er maar eens op, hoe vaak je zenuwachtig wordt doordat je je inbeeldt: 'wat als ...'. Je maakt jezelf angstig voor monsters onder het bed. Ik denk dan: 'wat als hetgeen, waar je zo bang voor bent, uitkomt?' Dan zul je daar wel mee omgaan. Niet? Je zal roeien met de riemen die er zijn. Maar zolang het niet zo is, hoef je je ook niet gek te maken. In dit moment is alles oké. Wat heb ik genoten van dit gesprek. Ik hoop jij ook. Schrijf hieronder, of onder de podcast, bij de opmerkingen, hoe jij stilte ervaart. Ik ben benieuwd. Wil je meer stilte vinden in jouw leven: neem een P.A.U.Z.E En-joy!  In het intermezzo hoor je het vijfde deel uit Bart’s ‘Notes Lydiennes’: 5 pianostukken voor de rechterhand alleen, en enkel de witte toetsen van de piano.
Vind alle muziek van Bart op zijn website: www.yellowmusiceditions.com
0 Opmerkingen
"Als het voorbereiden op een performance altijd van examen naar examen loopt en je enkel optreedt in functie van een evaluatie, heb je de indruk dat een optreden altijd beoordeeld wordt. Dan zie je je publiek later ook als een jury." Performen is een leerprocesEmma Wauters is harpiste. Ze geeft les aan de Luca School of Arts en aan de Kunstacademie van Torhout. Ze is oprichtster van de Kamermuziekdagen Brugge, speelt zelf in meerdere kamermuziekensembles en werkte als freelancer in alle grote Belgische orkesten. Emma is een betrokken docente die haar studenten bewust naar het podium begeleidt, want voor haar is performen een leerproces.  Performen is geen wedstrijdIn deze podcast aflevering heb ik het met Emma Wauters over hoe belangrijk het is dat je als podiumnemer beseft dat het performen een proces is en geen allesbepalend eindproduct dat iets zegt over jouw waarde. Ook wedstrijden vind Emma niet nodig om een volwaardig leerproces te bewandelen en een goede performer te worden. Ze ziet wel de voordelen van een wedstrijd als je daar echt zin in hebt: jezelf beter leren kennen, ontdekken waarin je nog kan groeien, een kans om jezelf te tonen en contacten te leggen. Maar het moet vooral een moment zijn waarbij je plezier beleeft aan het optreden voor anderen. Dit is volgens Emma de essentie van elke performance. Alles wat ervoor zorgt dat het een wedstrijd wordt, die je eigenwaarde naar beneden haalt, staat deze ervaring in de weg. "Een wedstrijd jureren is een onmogelijke taak", zegt ze. Het is altijd slechts een poging om een ranglijst te maken. "En wat zegt de uitslag uiteindelijk?" Als je door Emma's ogen kijkt zie je alleen maar spelers, die ergens op een bepaald moment in hun groeiproces staan, die bepaalde zaken al beheersen en andere zaken nog even niet. Een zeer waardevolle tip van Emma: Zorg dat je voldoende optredens doet, die niet in functie staan van een evaluatie. Als je alleen maar van examen naar examen werkt en altijd voor een jury speelt, zie je het publiek op den duur ook als een jury. Thuis ging het beterDe meest gehoorde zin in een instrumentles is waarschijnlijk: "Thuis ging het beter". Leerlingen en studenten vinden het mateloos frustrerend wanneer iets wat ze thuis konden, na verschillende herhalingen weliswaar, niet vanzelfsprekend lukt bij de eerste poging in de les of op een podium. Het is aan de docent om de leerling te begeleiden in dit proces en uit te leggen waarom dit zo is. Het heeft geen zin jezelf af te breken. Ons plastisch brein heeft simpelweg voldoende herhaling nodig om zaken te automatiseren en dit zal alleen maar goed werken als we in alle rust en veiligheid het werk kunnen doen. Door ons te ergeren en onszelf te bekritiseren vertragen we het leerproces aanzienlijk. Het is belangrijk dit te begrijpen in functie van een optreden, waar we nog meer moeten kunnen terugvallen op stevig verankerde en geautomatiseerde motorische vaardigheden. Waarom is optreden zo stresserend?Optreden is stresserend: - als je het ziet als een wedstrijd die je kan winnen of verliezen - als je het publiek ziet als een jury - als je moeite hebt met controle loslaten - als je niet voorbereid bent op mogelijke problemen - als je weinig veerkracht hebt - als je niet weet hoe te ontspannen - als je lichaam niet fit is - als je niet weet hoe te concentreren op de taak - als je geen groei-mindset hebt - als je te zelfkritisch bent - als je geen groeidoel hebt - als je denkt dat een fout iets zegt over jouw waarde - als je zenuwstelsel overbelast is - als je er geen plezier aan beleeft - als je psychologisch of emotioneel in de knoop zit - als je niet klaar bent Al deze redenen voor een stresserend optreden, kunnen omgebogen worden naar een optreden vol vertrouwen. Je kan op een speelse en ontspannen manier leren om psychologisch flexibeler te zijn, waardoor je makkelijker kan omgaan met stress. Dat kan via mijn prACTice training of je kan komende zomer mee op retreat naar Zeeland. In dat retreat ga ik je enerzijds allerlei tools aanreiken om te kunnen ontspannen en anderzijds gaan we op een speelse manier (in playshops) leren omgaan met onvoorziene omstandigheden op het podium, waar ik het met Emma over had in de podcast. Combineer de rust van een weldadig retreat met het groeien als podiumnemer. - uniek retreat voor performers, sprekers, leraars - geniet van rust en schoonheid - leer op een ontspannen manier jouw podium te nemen - 10-14 augustus 2025 - early bird prijs tot 30 april  De kunst van verbindingLeen Langenbick, gitariste bij Four Times a Lady en directeur van de Kunstacademie van Torhout, getuigt over de persoonlijke weg die ze aflegde met podiumstress en welke zaken haar hierbij hielpen. Ze vertelt hoe haar bereidheid, om steeds dieper met zichzelf te verbinden, haar elke dag inspireert om te blijven verbinden met de vele mensen in de Kunstacademie en met de holistische visie van het nieuwe decreet in het DKO.  Van kritische naar milde podiumkunstenaarZoals bij zoveel podiummensen is de innerlijke criticus geen onbekende voor Leen. Zij noemt die kritische stem haar duiveltje. Steeds weer komt hij haar herinneren aan de moeilijke passages, dat het waarschijnlijk weer fout zal gaan, dat haar houding niet goed is,... Deze stem kan haar wel eens verlammen. Ook tijdens een concert, niet zo lang geleden, kwam hij op het toneel met al zijn zorgen. Gelukkig kent Leen haar duiveltje ondertussen heel goed en weet ze hoe ze hiermee om kan gaan. In de podcast vertelt ze dat ze in één van mijn trainingen leerde om een andere stem naar de voorgrond te halen. Die is milder en geruststellend. Die stem oordeelt niet en heeft veel meer vertrouwen. Na dat eerste, wat zenuwslopend concert had Leen de goede respons om in alle rust een meditatie te doen voor ze opnieuw het podium op moest voor een tweede concert die dag. Ze voelde dat haar focus en zelfvertrouwen hersteld waren. Verbinding in het KunstonderwijsEr waait een nieuwe wind door het Deeltijds Kunstonderwijs (DKO) sinds het nieuwe decreet van 2018. Dankzij dit model (kunstig competent) kan men nu veel meer focussen op de competenties van de volledige kunst-mens. We beoefenen kunst namelijk vanuit het hart (kunstenaar), vanuit het hoofd (onderzoeker), vanuit de techniek (vakman), met elkaar (samenspeler) en voor elkaar (performer). Leen benadrukt hoe deze visie leraars en beleid uitnodigt om ook eens wat dieper te kijken naar zichzelf. Daarbij refereert ze steeds weer naar haar eigen persoonlijke pad. Yoga speelt hierbij een belangrijke rol voor haar, omdat daar ook op een holistische manier gekeken wordt naar de volledige mens. Naast het fysieke, emotionele, mentale en intellectuele, wordt in yoga ook het energetische en spirituele deel van de mens ontwikkeld. Leen is ervan overtuigd dat ze door dit werk bij zichzelf te doen, er beter kan zijn voor de mensen in haar omgeving. In deze podcast komen we steeds weer tot de vaststelling dat verbinding een sleutelrol speelt in Leen's leven. Wil het nu dat het sanskriet woord 'yoga' ook 'verbinding betekent. En dus niet enkel het verbinden van lichaam en geest, maar het heel maken (eenmaking) van alle delen (=holistisch). Enfin, dat in een notendop, want het zou me te ver leiden voor deze blog. :-) Kan yoga helpen bij podiumstress?Ik ben alvast overtuigd dat yoga, in de brede zin van het woord en dus niet alleen het fysieke aspect, zeker helpt bij podiumstress. Op de mat leer je heel veel over jezelf. Je bewustzijn vergroot op vele manieren. Je lichaamsbewustzijn, mentale focus, concentratie, energie en uithouding verbeteren. Je ontwikkelt een goede lichaamshouding en betere gronding. Je voelt de ontspanning van het zenuwstelsel, je kan je ademhaling efficiënt inzetten. En dan zijn er ook nog de attitudes die vanuit de yoga versterkt worden, waardoor we vriendelijker en positiever worden voor onze imperfecties en uitdagingen. Kortom, je voelt je veerkrachtig. Door met al deze aspecten van ons menszijn aan de slag te gaan ben je beter voorbereid om op een podium te staan. Je kan beter om met stress en onzekerheden, je voelt je veiliger en rustiger. En is dat niet wat elke podiumnemer wil? Als je zin hebt om eens een paar dagen te duiken in die combinatie van rust en het groeien als podiumnemer, kom dan mee op deze zomer retraite in Zeeland. Alle info vind je hier. Je bent heel erg welkom. |
AuteurTamara Cuypers Archives
April 2025
Categories
Alles
|
RSS-feed