Tamara Cuypers
  • Home
  • ENGLISH
  • de P.A.U.Z.E. methode
  • Podcast
  • mindfulness
  • Contact

Podcast aflevering 9 met Karen Ongena

23/4/2025

0 Opmerkingen

 

Een bijzonder podium

In de Podiumnemers podcast kwamen tot nu toe vooral muzikanten aan bod, maar er zijn zoveel meer soorten podiumnemers. 
Er zijn tal van mensen die, op een bepaalde plaats en tijd, opstaan van hun stoel, voor een publiek komen staan en de kans en een podium krijgen om daar, in dát moment, hun boodschap te brengen.  
Zo is het ook voor Karen Ongena, want Karen is advocaat. 
Ze werkt jaren aan een zaak en dan komt het moment dat zij, en haar collega's, de argumenten voor de rechtbank moeten brengen.  En daar hangt niet zelden veel van af...
Breng me naar deze podcast aflevering
Afbeelding

Focus op de taak

Karen vertelt in deze aflevering hoe de cirkels van aandacht (< Ebersprächer) haar houvast zijn bij het pleiten.  
Ik deel dit concept hier heel graag, want het is eigenlijk een zeer mindful concept.  

Afbeelding
Karen heeft geleerd om op te merken waar haar aandacht is tijdens het pleiten.  Ze heeft haar argumenten klaar en weet wat ze wil zeggen.  Dat is de hele voorbereiding.  Zolang ze daarbij kan blijven zit ze in cirkel 1.  Haar aandacht is bij de taak.  
Uiteraard wordt ze uitgedaagd: door de advocaat van de tegenpartij, door de rechter. Dan wordt ze naar cirkel 2 getrokken.  Op zo'n moment blijft ze heel alert om heldere antwoorden te geven, om zaken te weerleggen, maar ze weet ook welke punten ze zelf nog wil afhandelen en keert na de afleiding (cirkel 2), terug naar haar kerntaak (cirkel 1).  
Ze vermijdt zoveel mogelijk de vier andere cirkels: jezelf afvragen wat je had moeten doen, wat beter geweest zou zijn, je afvragen of je zal winnen of verliezen, wat de anderen van je denken, wat de gevolgen zijn van je prestatie of je gaan afvragen wat je daar in feite doet. 
Als je aandacht in die vier buitenste cirkels zit, terwijl je op het podium staat, dan verloopt het vast en zeker veel moeizamer dan nodig. 
Het gaat er dus om dat je opmerkzaam bent, zodat je weet waar je aandacht is om terug te keren indien nodig. 
​
​Dat is mindfulness beoefening ten voeten uit.  

Ben je helder?

Een ander advies dat Karen met ons deelt is een les die ze leerde van haar patroon: "Het maakt niet uit of je oud bent of jong, man bent of vrouw.  Het belangrijkste is: ben je helder?".  
Dit zegt alles, want het is de essentie van haar taak als advocaat en ook het enige waar ze enigszins controle over heeft.  Wat het vonnis ook is, zij kan er alleen maar voor zorgen dat haar zaak, de argumenten en bewijsvoering helder zijn. 

Dit gesprek bracht mij even terug naar mijn middelbare schooltijd.  Ik volgde latijn.  En ik herinner me een paar gedreven medestudenten die de redevoeringen van Cicero vanbuiten leerden en -in het latijn- voor de klas brachten.  
Ik herinner me dat ik hun inspanning hiervoor bewonderde. 
Terwijl ik, in mijn vrije tijd, muziek studeerde en concertpodia beklom, memoriseerden zij redevoeringen en namen hun podium in de latijnse les.  Ik herinner me zelfs dat een paar van hen eens in het parlement gingen spreken, deze 16 à 18 jarigen.  Sommigen van hen werden dan ook advocaat of gingen politieke en sociale wetenschappen studeren.  
Ik ervaar het toch als een voorrecht dat we zowel in onze middelbare scholen als in onze muziekopleidingen nog steeds in contact komen met de Oud-Griekse kunsten: in dit geval dan met de retorica (de kunst van het overtuigend spreken en schrijven). 
 
Karen moet hartelijk lachen als ik erop sta haar ook een podiumkunstenaar te noemen. 
Advocaten zijn geen popidolen, BV's of beroemde acteurs.  Maar het zijn toch straffe podiumnemers! 
Het zijn mensen die durven opstaan, hun stem ontlenen aan 'Vrouwe Justitia' en hun intellect inzetten voor wie verdediging nodig heeft.  En daarvoor zetten ze hun kunst in: de kunst van het redevoeren. 

En los daarvan is het sowieso al een hele kunst om daar voor de rechter te staan en je zaak te bepleiten -met je krokodillenstaart.
- om dit te begrijpen moet je de podcast beluisteren :-) - 

Uiteraard kan ik het ook niet laten om de vertaling te maken naar andere podiumkunstenaars.  Inhoudelijk komen ze natuurlijk iets anders doen op het podium, maar in wezen is het hetzelfde voor mij.  Op het podium voelen we de diepe wens om mensen te inspireren en mee te voeren. Of dat nu in de rede is of in de verbeelding: wat belangrijk is: ben je helder? 

Wat is jouw drijfveer om op het podium te komen? 
Heb jij dat helder?  


0 Opmerkingen

Podcast aflevering 8 met Bart Van Kerchove

18/4/2025

0 Opmerkingen

 

Over stilte

Bart Van Kerchove is pianist, componist, begeleider en leraar in het Deeltijds Kunstonderwijs. Al vele jaren een goede vriend. Als je twee reflectieve zielen samen zet, die intens houden van het leven, dan krijg je een langzaam en openhartig gesprek over … stilte…
Breng me naar deze podcast aflevering
Afbeelding

De stilte zit vol antwoorden

"Hoor je zachte stem in een luide wereld" is de ondertitel van mijn boek De P.A.U.Z.E methode.  
​Ik koos voor deze ondertitel omdat het alleen in de stilte is dat ik werkelijk kan horen wat enige waarde voor mij heeft. Door te stoppen en stil te worden, kom ik op een plaats waar ik dichter bij de kern van de dingen kom. Als ik geen ruimte maak voor stilte ga ik te veel door op automatische piloot en drijf ik af naar plaatsen waar ik niet wil zijn. 

In dit gesprek met Bart Van Kerchove pols ik naar zijn ervaringen met stilte.  Inspireert de stilte hem om te componeren?  En wat is stilte voor hem precies?  Is het alleen maar de afwezigheid van geluid of lawaai?  
En wat is lawaai?  Is er alleen maar lawaai om ons heen of zorgen we zelf voor lawaai in onszelf?  

Bart vertelt op een openhartige manier wat de stilte hem al leerde.  Hoe stil staan en een stap achteruit zetten blinde vlekken en donkere kantjes aan en in het licht brachten.  Het is een existentiële reis geworden die hem bewust maakt van alle projecties en kleinmenselijke kantjes. 
​
De stilte is zo'n heerlijke bondgenoot en leermeester. 

In dit moment is alles oké

Hoor Bart in de podcast vertellen hoe zijn inzichten en de zoektocht naar meer stilte in zijn leven, hem inspireren als leraar. 
​
Hij helpt de leerlingen stilte toe te laten in improvisaties, moedigt hen aan beter te luisteren en de stilte niet zomaar op te vullen met nietszeggend 'geluid'.  Hij vertelt hoe hij zelf geleerd heeft om meer achterover te leunen, dingen te laten gebeuren en ruimte te geven om creativiteit de vrije loop te laten. 
Of hoor zijn mooie voorbeelden van Arthur Japin en Emile Claus, hoe kunst helpt om te verstillen en hoe kunst en literatuur ons kunnen meenemen in onthaasting en meer menselijkheid.  

Bart geeft nog mee hoe we onszelf stress bezorgen, door met onze gedachten niet in het hier en nu te zijn en ons problemen inbeelden die er niet zijn. 
Terwijl alles oké is in dit moment. Hier en nu.  

Let er maar eens op, hoe vaak je zenuwachtig wordt doordat je je inbeeldt: 'wat als ...'.  Je maakt jezelf angstig voor monsters onder het bed. 
Ik denk dan: 'wat als hetgeen, waar je zo bang voor bent, uitkomt?'  Dan zul je daar wel mee omgaan. Niet? Je zal roeien met de riemen die er zijn. Maar zolang het niet zo is, hoef je je ook niet gek te maken. 

In dit moment is alles oké. 

Wat heb ik genoten van dit gesprek. Ik hoop jij ook. 
Schrijf hieronder, of onder de podcast, bij de opmerkingen, hoe jij stilte ervaart.  Ik ben benieuwd.   

Wil je meer stilte vinden in jouw leven: neem een P.A.U.Z.E ​
En-joy!
Afbeelding
Ja, ik wil meer STILTE

In het intermezzo hoor je het vijfde deel uit Bart’s ‘Notes Lydiennes’: 5 pianostukken voor de rechterhand alleen, en enkel de witte toetsen van de piano.
​Vind alle muziek van Bart op zijn website: www.yellowmusiceditions.com
0 Opmerkingen

Podcast aflevering 7 met Peter Coucke

8/4/2025

0 Opmerkingen

 

Kijk in deze aflevering even mee achter de schermen van het cultureel centrum.  Welke rol spelen de theatertechniekers en hoe ervaren zij het contact met de podiumnemers? 
Hun rol zou wel eens groter kunnen zijn dan je eerst dacht...    
​
Peter Coucke komt, als theatertechnicus, elke dag in contact met podiumnemers.  Hij is diegene, die voor het publiek in de coulissen en in de regiekamer misschien die stille aanwezige is, maar vergis je niet. Achter de schermen fungeert hij als klank- en lichttechnicus, scenograaf, contactpersoon, timemanager, roadie en wat nog meer.  

Peter noemt zichzelf een creatief generalist. Met zijn vele interesses past hij niet in één genre, discipline of kunstvorm. Peter behaalde zijn bachelor diploma aan het KASK Conservatorium School Of Arts Gent als vormgever/designer.
Hij heeft zijn eigen ontwerpstudio ⁠⁠ waar zijn aandacht momenteel het meest gaat naar slow design met hout. Met ‘slow’ wordt bedoeld dat je bewust en met aandacht keuzes maakt. In tegenstelling tot het veel voorkomende consumentengedrag, waarbij men geen voeling meer heeft met afkomst en maakproces.

In het muzikaal intermezzo hoor je Peter, die ook al vele jaren zijn eigen muziek maakt en uitvoert. Peter trad jarenlang op met Dirk Vanderlinden als 'De Buurmannen', waarmee ze eigen(wijze) -en ook komische- muziek en muziektheater maakten. Hij speelde in verschillende cover- en gelegenheidsbands als multi-instrumentalist.    

Breng me naar deze podcast aflevering
Afbeelding

Een creatief, kloppend hart

In een Cultureel Centrum (CC) of Ontmoetingscentrum (OC) is er een breed programma met optredens en evenementen van lokale organisaties tot voorstellingen met nationaal of internationaal bekende artiesten.  Het is het kloppend culturele hart van een wijk, gemeente of stad, waar mensen elkaar ontmoeten en hun muzische hart kunnen ophalen.  En met muzisch bedoel ik alle muzische domeinen: muziek, woord (toneel, literatuur,...), dans en beeldende kunsten.  Er worden tentoonstellingen georganiseerd, boekvoorstellingen, musicals, wedstrijden, shows, cursussen, fuiven,... 

Het is een bruisende plek van creatief talent waar alle lagen van de bevolking samen komen om te feesten, bij te leren of voor elkaar op te treden.  Zij die het podium nemen variëren van schoolkinderen, amateurmuzikanten of toneelspelers, tot  professionele sprekers, acteurs of muzikanten.  

Achter de schermen

De mensen die in zo'n centrum werken komen in contact met heel veel verschillende podiumnemers.  Dat geeft hen een boeiende en bevoorrechte kijk achter de schermen. 
Geen enkele dag is hetzelfde, want elke dag zijn er andere evenementen, met andere mensen en hun wensen.  

​Stel je eens voor dat je op een plaats werkt waar je elke dag gasten ontvangt, die straks het podium zullen nemen. 

Sommige podiumnemers voelen zich opgewonden en hebben veel energie en goesting om erin te vliegen.  Anderen zijn rustig en beheerst.  Nog anderen zijn bang en nukkig.  Nog anderen voelen zich overweldigd en overprikkeld.  Sommigen komen de eerste keer op het podium, anderen doen dit al vele jaren.  

De personen die op het spannendste moment van het performingsproces met de podiumnemers werken, zijn de theatertechniekers.  
In deze blog wil ik deze mensen eens in de spotlights zetten, want het is een stresserende en veeleisende job en hun vakmanschap, engelengeduld, flexibiliteit en empathie zijn cruciaal om een voorstelling te doen slagen.
 
   

Welk evenement men ook organiseert, voor de organisator of artiest is het een hoogtepunt, een mijlpaal.  Het is iets waar ze maanden naartoe geleefd hebben.  
De theatertechnici krijgen quasi elke week- of weekenddag zo'n groep mensen over de vloer, die verwachten dat alles op wieltjes loopt en het een geweldige dag wordt.    
De gasten komen 's morgens vroeg aan en verwachten dat de technici klaar staan voor de opbouw, die fysiek al meteen uitdagend is.  Er wordt heel de dag gerepeteerd en 's avonds moet de adrenaline nog even aangevoerd worden, want het publiek stroomt binnen en de lichten gaan uit. Iedereen wacht vol spanning wanneer het podium weer oplicht. Na een hele dag werken wordt er weer opperste concentratie gevraagd.     
Elke kabel, spot en micro moet werken op 'dat belangrijke moment', elk filmpje moet spelen, elk geluidseffectje moet komen op 'dat belangrijke moment', elke presentatie, elke laptop moet werken op 'dat belangrijke moment',... 
Als er iets fout gaat moeten de theatertechnici hun kalmte bewaren, creatief denken en probleemoplossend in actie schieten.  En dat gebeurt veel meer dan het publiek door heeft.  Dat is het wonderlijke aan het werk van deze technici: soms verrichten ze werkelijk wonderen!
​Na de voorstelling, als iedereen opgelucht naar de bar gaat, moeten de theatertechnici de scène en trekken ontruimen en afsluiten.  De volgende ochtend staan ze daar opnieuw.  Tenminste, als ze niet uit bed gebeld werden, omdat iemand vermoedelijk zijn instrument in de kleedkamer vergat.  

De rust van een vangnet

Als ervaren theatertechnicus heeft Peter gaandeweg geleerd om proactief te denken en vangnetten in te bouwen.  Hij weet ondertussen wat er allemaal fout kan gaan.  Met de vele digitale toepassingen is het niet altijd eenvoudiger geworden, want er zijn altijd wel communicatieproblemen tussen oude(re) en nieuwe(re) technologie​ in een theaterzaal.  Creativiteit is dan ook de meest waardevolle eigenschap van theatertechnici.  
Mij lijkt het zeer vermoeiend om altijd uit te gaan van een worst case scenario, maar Peter vertelt dat het als theatertechnicus juist heel veel rust geeft om op alles voorbereid te zijn.  Als er dan nog eens iets onverwachts gebeurt, hoef je je alvast geen zorgen meer te maken over de andere problemen, die je sowieso al verwachtte.  Want, het B, C, D én F plan was er al.  


Als ik Peter vraag wat hij de podiumnemers als tip kan geven, dan kiest hij zonder twijfel zijn eigen strategie: wees voorbereid op wat mis kan gaan.  Laat je niet verrassen, want dat geeft stress.  Wees realistisch en zorg dat je problemen kan opvangen.  Dat geeft rust en vertrouwen.
Verder geeft hij ook aan dat het te vaak gebeurt dat de artiesten te weinig voorbereid zijn op de nieuwe omgeving, het podium, de techniek (micro's, monitors, spots in het gezicht,...).  Hij gelooft dat men veel minder stress zou ervaren, mocht hier in de weken en maanden voor de voorstelling meer aandacht aan besteed worden.  

En dat kan ik alleen maar beamen.  
Laat je niet verrassen door de techniek van een performance. 
Neem ook de mentale training al mee in je voorbereiding.  

Ik help je graag.  Je kan me bereiken door een berichtje te sturen via mijn contactformulier.  
​
0 Opmerkingen

Podcast aflevering 6 met Emma Wauters

2/4/2025

0 Opmerkingen

 
"Als het voorbereiden op een performance altijd van examen naar examen loopt en je enkel optreedt in functie van een evaluatie, heb je de indruk dat een optreden altijd beoordeeld wordt.  Dan zie je je publiek later ook als een jury."

Performen is een leerproces

Emma Wauters is harpiste.  Ze geeft les aan de Luca School of Arts en aan de Kunstacademie van Torhout.  Ze is oprichtster van de Kamermuziekdagen Brugge, speelt zelf in meerdere kamermuziekensembles en werkte als freelancer in alle grote Belgische orkesten. 
Emma is een betrokken docente die haar studenten bewust naar het podium begeleidt, want voor haar is performen een leerproces.  
Breng me naar deze Podiumnemers podcast aflevering
Afbeelding

Performen is geen wedstrijd

In deze podcast aflevering heb ik het met Emma Wauters over hoe belangrijk het is dat je als podiumnemer beseft dat het performen een proces is en geen allesbepalend eindproduct dat iets zegt over jouw waarde.  

Ook wedstrijden vind Emma niet nodig om een volwaardig leerproces te bewandelen en een goede performer te worden.   
Ze ziet wel de voordelen van een wedstrijd als je daar echt zin in hebt: jezelf beter leren kennen, ontdekken waarin je nog kan groeien, een kans om jezelf te tonen en contacten te leggen.  Maar het moet vooral een moment zijn waarbij je plezier beleeft aan het optreden voor anderen.  Dit is volgens Emma de essentie van elke performance. 
Alles wat ervoor zorgt dat het een wedstrijd wordt, die je eigenwaarde naar beneden haalt, staat deze ervaring in de weg.  

"Een wedstrijd jureren is een onmogelijke taak", zegt ze.  Het is altijd slechts een poging om een ranglijst te maken. 
"En wat zegt de uitslag uiteindelijk?"
Als je door Emma's ogen kijkt zie je alleen maar spelers, die ergens op een bepaald moment in hun groeiproces staan, die bepaalde zaken al beheersen en andere zaken nog even niet.  
Een zeer waardevolle tip van Emma: 
Zorg dat je voldoende optredens doet, die niet in functie staan van een evaluatie.  Als je alleen maar van examen naar examen werkt en altijd voor een jury speelt, zie je het publiek op den duur ook als een jury. 

Thuis ging het beter

De meest gehoorde zin in een instrumentles is waarschijnlijk: "Thuis ging het beter".
Leerlingen en studenten vinden het mateloos frustrerend wanneer iets wat ze thuis konden, na verschillende herhalingen weliswaar, niet vanzelfsprekend lukt bij de eerste poging in de les of op een podium.  
Het is aan de docent om de leerling te begeleiden in dit proces en uit te leggen waarom dit zo is. Het heeft geen zin jezelf af te breken. Ons plastisch brein heeft simpelweg voldoende herhaling  nodig om zaken te automatiseren en dit zal alleen maar goed werken als we in alle rust en veiligheid het werk kunnen doen.  Door ons te ergeren en onszelf te bekritiseren vertragen we het leerproces aanzienlijk.  
Het is belangrijk dit te begrijpen in functie van een optreden, waar we nog meer moeten kunnen terugvallen op stevig verankerde en geautomatiseerde motorische vaardigheden.  

Waarom is optreden zo stresserend? 

Optreden is stresserend:
- als je het ziet als een wedstrijd die je kan winnen of verliezen 
- als je het publiek ziet als een jury
- als je moeite hebt met controle loslaten
- als je niet voorbereid bent op mogelijke problemen
- als je weinig veerkracht hebt
- als je niet weet hoe te ontspannen
- als je lichaam niet fit is
- als je niet weet hoe te concentreren op de taak
- als je geen groei-mindset hebt
- als je te zelfkritisch bent
- als je geen groeidoel hebt
- als je denkt dat een fout iets zegt over jouw waarde 
- als je zenuwstelsel overbelast is
​- als je er geen plezier aan beleeft
- als je psychologisch of emotioneel in de knoop zit
- als je niet klaar bent
Al deze redenen voor een stresserend optreden, kunnen omgebogen worden naar een optreden vol vertrouwen.
Je kan op een speelse en ontspannen manier leren om psychologisch flexibeler te zijn, waardoor je makkelijker kan omgaan met stress.  Dat kan via mijn prACTice training of je kan komende zomer mee op retreat naar Zeeland.  In dat retreat ga ik je enerzijds allerlei tools aanreiken om te kunnen ontspannen en anderzijds gaan we op een speelse manier (in playshops) leren omgaan met onvoorziene omstandigheden op het podium, waar ik het met Emma over had in de podcast.  
​
Combineer de rust van een weldadig retreat met het groeien als podiumnemer.  
- uniek retreat voor performers, sprekers, leraars
- geniet van rust en schoonheid
​- leer op een ontspannen manier jouw podium te nemen
- 10-14 augustus 2025
​- early bird prijs tot 30 april


Zalig! Ik wil mee naar zeeland!
Afbeelding
0 Opmerkingen

    Auteur

    Tamara Cuypers 

    Archives

    Mei 2025
    April 2025
    Maart 2025
    Februari 2025

    Categories

    Alles
    Deeltijds Kunstonderwijs
    De P.A.U.Z.E Methode
    Mindfulness
    Muzikale Podiumnemers
    Orkestmuzikanten
    Perfectionisme
    Podiumnemers Podcast
    Podiumstress
    Yoga

    RSS-feed

0472 069131


​

​alle rechten voorbehouden 
​Barefoot in the Wood VOF © 2018
  • Home
  • ENGLISH
  • de P.A.U.Z.E. methode
  • Podcast
  • mindfulness
  • Contact